Kliknij tutaj --> 🐰 mięczaki zwierzęta o miękkim ciele okrytym muszlą

Owady dorosłe są wszystkożerne. Najczęściej polują na stawonogi o miękkim ciele. Larwy zjadają martwą materię organiczną lub rośliny. Ochrona i zagrożenia. Zwykle nie są to gatunki zagrożone wymarciem. Tylko jeden gatunek Bittacus italicus został wpisany do Polskiej Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Ciekawostki W przypadku ofiar o miękkim ciele, takich jak ryby, może użyć włóczni przypominających końce przedramion, a w przypadku ofiar o twardych skorupach, takich jak kraby, może użyć techniki rozbijania. Ataki te mogą trwać od 4 do 8 milisekund; jest to najszybszy ruch zarejestrowany w królestwie zwierząt. Słownik języka polskiego PWN*. mięczak. 1. «zwierzę bezkręgowe, przeważnie wodne, o miękkim, workowatym ciele okrytym wapienną okrywą w postaci łusek lub muszli». 2. pogard. «człowiek słaby, bez charakteru». zgłoś uwagę. Większość skorupiaków to zwierzęta wodne. Ich ciało jest pokryte pancerzem. Przedstawicielem tej grupy jest rak. W ciele raka wyróżnia się duży głowotułów i niewielki odwłok. Na głowotułowiu łatwo zauważyć oczy, czułki, aparat gębowy do pobierania pokarmu oraz pięć par odnóży krocznych. сущ. • моллюск • раковина * * * ♂ 1. моллюск; 2. перен. презр. слюнтяй * * * м 1) моллю/ск 2) перен Music Du Film Rencontre Avec Joe Black. Typ: Mięczaki (Mollusca) Gromada: Chitony (Polyplacophora) Gromada: Jednotarczowce (Monoplacophora) Gromada: Ślimaki (Gastropoda) Gromada: Łódkonogi (Scaphopoda) Gromada: Małże (Bivalvia) Gromada: Głowonogi (Cephalopoda) Większość mięczaków to organizmy morskie, lądy opanowały jedynie ślimaki. Kałamarnica olbrzymia to największy mięczak – 25 metrów, 20 ton. Wtórna jama ciała, trójwarstwowa budowa, symetria dwuboczna. Filogeneza mięczaków Przodkami mięczaków są najstarsze pierścienice – u obu występuje ten sam typ larwy: trochofora. U jednotarczowców jako pierwszych pojawiła się skorupka. Dawniej, w erze paleozoicznej, w dewonie amonity i belemnity opanowały morza, jednak wymarły pod koniec ery mezozoicznej, a ich miejsce zostało zastąpione kałamarnicami i ośmiornicami. Ślimaki są najliczniejsze pod względem gatunków, jako jedyne wyszły z morza na ląd. Budowa ciała mięczaków U chitonów i jednotarczowców zauważalne są ślady metamerii, u innych mięczaków już nie. Zwykle w ciele mięczaka wyodrębnia się: głowę (małża nie posiada), tułów (worek trzewiowy), nogę po brzusznej stronie ciała. Na tułowiu tworzy się płaszcz, przestrzeń między fałdem płaszcza a workiem trzewiowym nazywamy jamą płaszczową, w krórej znajdują się skrzela i końcowe części układu pokarmowego, rozrodczego i wydalniczego. Płaszcz często wytwarza muszlę (lub skorupę). Reszta ciała jest miękka i pokryta jednowarstwowym nabłonkiem. Ślimaki przekształciły worek trzewiowy – spiralnie go skręciły i obróciły. Skutkiem czego było przemieszczenie narządów wewnętrznych, a otwór odbytowy znalazł się z przodu ciała. Głowonogi przekształciły nogę w macki i lejek. Mięśnie są zróżnicowane – nie tworzą więc wora powłokowo-mięśniowego. Muszla i ciśnienie płynu w jamie ciała pełni funkcję szkieletu. Jama ciała – celoma została zredukowana do worka osierdziowego. Układ pokarmowy Jelito podzielone na trzy części. Wyodrębnia się: otwór gębowy (może mieć jedną lub dwie szczęki), gardziel z tarką, żołądek (element jelita środkowego), wątrobę, otwór odbytowy. Układ oddechowy U wodnych pierzaste lub płatowe skrzela. U lądowych ślimaków wykształciły się jamy płucne, czyli silnie ukrwiona wewnętrzna powierzchnia jamy płaszcza. Łódkonogi oddychają wewnętrzną powierzchnią jamy płaszczowej. Układ krążenia Otwarty, worek osierdziowy i kilka krótkich tętnic. Serce zbudowane z workowatej komory i przedsionków (tyle ile jest skrzeli). Krew płynie: skrzela->przedsionki->komora->zatoki jamy ciała. Głowonogi mają bardziej skomplikowany układ krążenia: półzamknięty (tylko część krwi wylewa się do zatok ciała, a większość płynie w naczyniach krwionośnych), występowanie serca skrzelowego, dwa obiegi krwi. Układ nerwowy Chitony i jednotarczowce: obrączka okołogardzielowa, cztery podłużne pnie nerwowe połączone spoidłami. Zwykłe mięczaki: para zwojów mózgowych i nożnych, bocznych i trzewiowych. Głowonogi: zebranie zwojów nerwowych i wytworzenie mózgu, chronionego puszką mózgową. Dzięki temu mają złożone formy zachowań: uczenie się i koordynacja działania w grupie. U prymitywnych mięczaków występuje tylko narząd równowagi i dotyku. Jednak np. u głowonogów wykształciły się pęcherzykowate oczy, które mają zdolność akomodacji (dostrajania). Układ wydalniczy Silnie przekształcone metanefrydia, czyli nerki są głównym narządem wydalniczym. Z nerek do jamy płaszczowej prowadzą moczowody. Mięczaki wodne wydalają amoniak i mocznik, a lądowe ślimaki – kwas moczowy. Rozmnażanie się i rozwój mięczaków Rozmnażanie wyłącznie płciowe. Większość ślimaków i część małż to obojnaki. U morskich mięczaków występuje zapłodnienie zewnętrzne lub w jamie płaszczowej ciała, a u ślimaków lądowych zapłodnienie wewnętrzne (krzyżowe). Głowonogi i większość ślimaków płucodysznych mają rozwój prosty. U reszty mięczaków w cyklu życiowym jest larwa – trochofora. Larwa ma dwie drogi do wyboru: przekształcenie się w dorosłego osobnika lub w następną postać larwalną – weliger. Droga druga spotykana jest u małż i ślimaków. Przegląd i znaczenie mięczaków (przekształcone i dopełnione notatki Anety Skawińskiej z jej bloga: ) Małże: Głowonogi: Jako formy osiadłe zagrzebują się w piasku, czy w mule, albo przytwierdzają się do twardego podłoża. Ciało schowane do muszli (prawie); muszla ma klinowaty kształt (ułatwia zagrzebywanie się); wystaje tylko noga, na niej znajdują się komórki zmysłowe (kształt klina). Syfon wpustowy – woda wpływa do jamy płaszcza; większa średnica, szybciej przepływa woda. Syfon wypustowy – woda wypływa z jamy płaszcza. Skrzela działają jak filtr -> odżywiają się na zasadzie filtrowania. Otwieranie muszli automatycznie, zamykanie przez skurcze. Rozmnażanie: zapłodnienie zewnętrzne obupłciowe, rozdzielnopłciowe. Aktywne drapieżniki (jedzą ryby i stawonogi), które mają opływowy, torpedowaty kształt. Muszla zewnętrzna – chroni przed dużym ciśnieniem. Na końcu wora trzewiowego na krawędzi fałd w kształcie płetwy. Ewolucyjnie najlepiej rozwinięte mięczaki. Ich ramiona zaopatrzone są w przyssawki, kolce, haczyki. Artykuł powstał na podstawie: Biologia klasa 1. OPERON, zakres rozszerzony, Gdynia 2005 Uczeń drugiej klasy liceum. Czym jest mięczak? Co znaczy mięczak? mięczak Cherlawiec Wyraz mięczak posiada 50 definicji: 1. mięczak-przeciwieństwo twardziela 2. mięczak-Brzuchonóg 3. mięczak-Cherlak 4. mięczak-Cherlawiec 5. mięczak-Chucherko 6. mięczak-Chuchro 7. mięczak-Chuderlak 8. mięczak-Chudeusz 9. mięczak-Chudy 10. mięczak-Chudzielec 11. mięczak-Chudzina 12. mięczak-Cienias 13. mięczak-Człowiek bez charakteru 14. mięczak-Kościotrup 15. mięczak-Leszcz 16. mięczak-Lichota 17. mięczak-Lichy, mizeraczek 18. mięczak-Małż 19. mięczak-Małż lub ślimak 20. mięczak-Marnota o człowieku 21. mięczak-Mięczak 22. mięczak-Miękki z charakteru 23. mięczak-Mimoza, delikatniś 24. mięczak-Mizerak 25. mięczak-Mizeria z wyglądu, cherlak 26. mięczak-Mizerota, chudzina 27. mięczak-Niezdrowy z wyglądu 28. mięczak-Pantoflarz 29. mięczak-Sepia 30. mięczak-Słabeusz 31. mięczak-Szczapa 32. mięczak-Szczawik 33. mięczak-Winniczek, kałamarnica lub omułek jadalny 34. mięczak-Wymoczek 35. mięczak-ślimak albo małż 36. mięczak-szczeżuja i słabeusz 37. mięczak-zwierzę bezkręgowe 38. mięczak-przeważnie żyje w wodzie 39. mięczak-ma miękkie, workowate ciało okryte muszlą 40. mięczak-głowonóg 41. mięczak-pogardliwie o człowieku słabym, bez charakteru 42. mięczak-pogard. słabeusz, popychadło, pomiotło 43. mięczak-chłoptyś, pantoflarz, pantofel 44. mięczak-mazgaj, płaksa, mazepa 45. mięczak-beksa, płaczka, płaczek 46. mięczak-mimoza, wrażliwiec, wymoczek 47. mięczak-wyskrobek, nadwrażliwiec, baba 48. mięczak-zwierzę bezkręgowe o miękkim ciele okrytym zwykle muszlą, wodne lub rzadziej lądowe 49. mięczak-pogardliwie: ktoś słaby, o słabym charakterze 50. mięczak-mięczak zakaźny - wirusowa choroba zakaźna skóry Zobacz wszystkie definicje Zapisz się w historii świata :) mięczak Podaj poprawny adres email * pola obowiązkowe. Twoje imię/nick jako autora wyświetlone będzie przy definicji. Powiedz mięczak: Odmiany: mięczaka, mięczakiem, mięczakowi, mięczaku, Zobacz synonimy słowa mięczak Zobacz podział na sylaby słowa mięczak Zobacz hasła krzyżówkowe do słowa mięczak Zobacz anagramy i słowa z liter mięczak Cytaty ze słowem mięczak Stada tych ptaszków żerują na granicy wody, uciekając bądź ścigając nacierające i odpływające fale. Pożywienie ich stanowią drobne skorupiaki i mięczaki. , źródło: NKJP: Krzysztof Filcek: Na spacer z lornetką, Gazeta Wyborcza, 1992-07-31Jeśli nagi mięczak nie powróci do kryjówki przed świtem, może to być jego ostatnia podróż., źródło: NKJP: Jerzy Wójcik: Rogacz z działki, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-09-02Wśród wspaniałych raf koralowych uwijał się rój równie barwnych ryb, rozgwiazd, jeżowców, mięczaków i innych zwierząt mórz południowych., źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek wśród łowców głów, 1965Z każdej podróży wracała z coraz większą pogardą dla erewańskich Ormian. – Ech, wy, miastowe mięczaki – szydziła. – Wysłać by was na naukę do naszych zuchów! , źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Dobre miejsce do umierania, 2005Mule (po naszemu, ściślej mówiąc, omułki jadalne) to szalenie popularne we Francji mięczaki, u nas praktycznie nieznane., źródło: NKJP: Piotr Bikont: Smakosz na molo, Gazeta Wyborcza, 1996-10-18 – Och, dajcie spokój, nie bądźcie mięczakami – wymamrotał. – Czego się boicie? , źródło: NKJP: Siły Rynku, Esensja, 2006Masz charakter czy jesteś mięczakiem? Wygodne rozwiązania są dla słabych ludzi. , źródło: NKJP: Rafał Szczepanik: Komandosi w białych kołnierzykach, 2009W ramach działania przyznawane będą rekompensaty dla hodowców małży z tytułu czasowego zawieszenia zbioru mięczaków hodowlanych. , źródło: NKJP: Anna Szymańska: Fundusze unijne i europejskie, 2008Lidka pewnie nie chce mnie znać, po co miałaby spotykać się z takim mięczakiem. Na wspomnienie mojego tchórzostwa wrócił wstyd. , źródło: NKJP: Jarosław Maślanek: Haszyszopenki, 2008Słabą chłopina ma głowę. Mięczak, można powiedzieć. , źródło: NKJP: Zygmunt Zeydler-Zborowski: Czarny mercedes, 1958 Mike India Echo Charlie Zulu Alpha Kilo Zapis słowa mięczak od tyłu kazcęim Popularność wyrazu mięczak Inne słowa na literę m Mrozowo , Minolta , monochromat , Maje , Maskajew , Morele , megalit , Miedze , markietaż , masażystka , Majdan Jarociński , mrugać , managuanka , Mieroszyno-Parcele , Michalce , Mołstowo , mechanochemiczny , moderator , muzykoterapeuta , miano , Zobacz wszystkie słowa na literę m. Inne słowa alfabetycznie Kolekcjonuję muszle i tworzę mój zbiór – zgodnie z zasadami ochrony przyrody! Wierzę, że treść mojej deklaracji jest zbieżna z postawą wszystkich autentycznych konchistów, świadomych piękna, jakiego doświadczają w kontakcie z muszlami i ich budowniczymi ? mięczakami! Czy rzetelne kolekcjonerstwo naturalistyczne może współbrzmieć z zasadami ochrony przyrody? Moim zdaniem ? TAK ! Próbując nadać temu przeświadczeniu ? mocy przekonywującej, posiłkowałem się opiniami Autorytetów?Warto zajrzeć do działu: HONOROWY GOŚĆ ?CONCHY?, aby poznać ich zdanie! Dyskusja (a czasem nawet ? spór) na temat związku: działalność kolekcjonerska ? ochrona zasobów naturalnych, nie ma szans na obiektywne i bezstronne zakończenie?I dobrze, wszak chodzi o Skarby Natury, czyli swoisty DAR, który został nam ludziom – dany, ale również ? zadany. Świadomość tej odpowiedzialności budzi emocje. Warto jednak pamiętać, że najważniejszym elementem wszelakiej działalności człowieka jest wiedza i merytoryczne znawstwo tajników danej specjalizacji. Tylko wtedy słuszne teorie znajdą możliwość realizacji. Żadne też apele nie zyskają właściwego odzewu bez wrażliwości ludzkich sumień, wyczulonych na piękno przyrody. I w tym właśnie punkcie odnajduję wielką rolę kolekcjonerów i miłośników konchyliów! Atrakcyjność muszli mięczaków występujących w Polsce jest pojęciem zdecydowanie subiektywnym. Stąd też chętnych, aby włączyć je do zbioru konchistycznego znam niewielu, a jeśli już, to są to gównie ?zawodowi? malakolodzy traktujący je jako nieodzowny materiał badawczy. Mimo to postanowiłem zrealizować tenże dział, aby ułatwić kolekcjonerom wgląd w zagrożone gatunki polskiej malakofauny, podlegającej ochronie prawnej?a pozostałym Internautom dać impuls, że warto – patrzeć pod nogi podczas wakacyjnych wędrówek oraz zastanowić się przed rozsypaniem w ogrodzie kolejnej porcji trutki na ślimale?.. Rodzima malakofauna kojarzy się większości osób z uciążliwymi ślimakami buszującymi w ogrodach. Niestety walka z nimi jest bezpardonowa i łatwo ?rozgrzeszana?, a używane w tym celu chemikalia zagrażają niejednokrotnie gatunkom chronionym. Na zdjęciu – Ślimak zaroślowy (Arianta arbustorum) – jeden z najpospolitszych i najczęściej spotykanych ślimaków w Polsce?wdzięczący się w moim ogrodzie. W Polsce ochrona gatunkowa zwierząt (a więc także interesujących nas ? mięczaków) stosowana jest na mocy ?Ustawy o ochronie przyrody? z 16 kwietnia 2004 roku (Dz. U. z 2004, nr 92, poz. 880) oraz odpowiedniego rozporządzenia Ministra Środowiska (Dz. U. z 2004, nr 220, poz. 2237). Rozporządzenie to (z 28 września 2004 roku) określa listę gatunków objętych ochroną, sposoby realizacji ochrony oraz stosowne ograniczenia, zakazy i nakazy. W myśl tego aktu prawnego zabrania się chwytania, zabijania chronionych gatunków zwierząt oraz niszczenia ich miejsc rozrodu. Oto alfabetyczna lista mięczaków chronionych w Polsce: Typ: MOLLUSCA (Mięczaki) Gromada: Gastropoda (Ślimaki) Acicula parcelineata (Igliczek karpacki) Anisus vorticulus (Zatoczek łamliwy) Balea perversa (Świdrzyk łamliwy)Borysthenia naticina (Zawójka rzeczna) Charpentieria ornata (Świdrzyk ozdobny) Chilostoma cingulellum (Ślimak tatrzański) Chilostoma rossmaessleri (Ślimak Rossmasslera) Cochlodina costata (Świdrzyk śląski) Columella columella (Poczwarówka kolumienka) Deroceras moldavicum (Pomrowik mołdawski) Falniowskia neglectissima (Niepozorna ojcowska) Granaria frumentum (Poczwarówka pagórkowa) Helicigona lapicida (Ślimak ostrokrawędzisty) Helicodonta obvoluta (Ślimak obrzeżony) Helicopsis striata (Ślimak żeberkowany) Helix lutescens (Ślimak żółtawy) Macrogastra badia (Świdrzyk kasztanowaty) Myxas glutinosa (Błotniarka otulka) Oxychilus inopinatus (Szklarka podziemna) Pagodulina pagodula (Poczwarówka pagoda) Pupilla alpicola (Poczwarówka górska) Tandonia rustica (Pomrów nakrapiany) Trichia bakowskii (Ślimak Bąkowskiego) Trichia bielzi (Ślimak Bielza) Truncatellina claustralis (Poczwarówka zębata) Vertigo angustior (Poczwarówka zwężona) Vertigo arctica (Poczwarówka północna) Vertigo moulinsiana (Poczwarówka jajowata) Vertigo genesii (Poczwarówka zmienna) Vertigo geyeri (Poczwarówka Geyera) Vestia elata (Świdrzyk siedmiogrodzki) Gromada: Bivalvia (Małże) Anodonta cygnea (Szczeżuja wielka) Catinella arenaria (Bursztynka piaskowa) Margaritifera margaritifera (Skójka perłorodna) Pseudoanodonta complanata (Szczeżuja spłaszczona) Sphaerium rivicola (Gałeczka rzeczna) Sphaerium solidum (Gałeczka żeberkowana) Unio crassus (Skójka gruboskorupowa) Ślimak żółtawy – Helix lutescens Rossmassler, 1837. Od 1995 roku gatunek ten objęty jest w Polsce ochroną prawną. Niektóre zaś jego stanowiska (Dolina Nidy) objęte są ochroną rezerwatową. Malakolodzy sugerują, że bardzo istotną sprawą w realizacji programu ochronnego tego mięczaka jest ścisłe dotrzymywanie zasad pozyskiwania jego pobratymca – Ślimaka winniczka w punktach skupu, zwłaszcza – przestrzeganie proponowanych wymiarów ochronnych winniczków, co tym samym może ustrzec nieco mniejszego – Ślimaka żółtawego przed niezamierzonym zbiorem. Opracowaniem, które zapewnia zestawienie polskich mięczaków chronionych z podaniem dokładnych danych, takich jak: prezentacja gatunku, lokalizacja, opis biotopu, biologia gatunku, zagrożenia i ich przyczyny, wielkości populacji, prognoza zmian populacji oraz sposoby ochrony jest – ?Polska Czerwona Księga Zwierząt?. Została ona stworzona na wzór międzynarodowej ?Czerwonej Księgi Gatunków Zagrożonych?, publikowanej przez International Union for Conservation of Nature and Natural Resources (IUCN). Opracowanie – ?Polska Czerwona Księga Zwierząt? realizuje Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk w Krakowie (dawniej Zakład Ochrony Przyrody i Zasobów Naturalnych PAN), przy współpracy z kilkudziesięcioma naukowcami z całej Polski. Po raz pierwszy dokonano tego w 1992 roku. Najnowsze dwutomowe wydanie to: Tom I ? ?Polska Czerwona Księga Zwierząt. Kręgowce?, red. Zbigniew Głowaciński, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne; Warszawa 2001. Tom II ? ?Polska Czerwona Księga Zwierząt. Bezkręgowce?, red. Zbigniew Głowaciński i Janusz Nowacki, Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie i Akademia Rolnicza im. A. Cieszkowskiego w Poznaniu, 2004. Tak prezentuje się ?Polska Czerwona Księga Zwierząt. Bezkręgowce? ? skrupulatnie zrealizowane opracowanie, godne polecenia miłośnikom rodzimej malakofauny. Pomysłodawcy ?Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt? zadbali również o jej wersję elektroniczną. Co oczywiste, jest ona objęta prawami autorskimi. Aby ułatwić miłośnikom muszli dotarcie do niej za pośrednictwem serwisu ?CONCHY?, zwróciłem się z prośbą o zgodę bezpośrednio do Redaktorów: Pana prof. dr hab. ZBIGNIEWA GŁOWACIŃSKIEGO Kierownika Zakładu Ochrony Fauny Instytutu Ochrony Przyrody PAN w Krakowie. Pana prof. dr hab. JANUSZA NOWACKIEGO Kierownika Katedry Ochrony Środowiska Przyrodniczego Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Oficjalną aprobatę uzyskałem dzięki uprzejmości Pana Profesora Zbigniewa Głowacińskiego, który w jednym z listów zauważył: ?(?) Myślę, że jest to w interesie ochrony przyrody, aby i poza cytowaną Księgą zasygnalizować, że są gatunki mięczaków w Polsce zagrożone, niektóre z nich są objęte ochroną prawną, a takie jak skójka perłorodna podlegają nawet Dyrektywie Siedliskowej i Konwencji Berneńskiej…?. Skójka perłorodna ? Margaritifera margaritifera (Linnaeus, 1758). U schyłku średniowiecza dość liczna i często odławiana na Dolnym Śląsku. W potokach sudeckich notowana jeszcze na początku XX wieku. Mimo prób restytucji nie udało się jej do dziś utrzymać w Polsce. Gatunek ten został uznany za globalnie zagrożony. Wymiera w całej Europie. (zdj. A teraz zapraszam do zapoznania się z listą mięczaków ujętych w ?Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt. Bezkręgowce?! Pełne dane poszczególnych gatunków mięczaków pojawią się po ?kliknięciu? w ich nazwę zamieszczoną w poniższym zestawieniu. Typ: MOLLUSCA Gromada: Gastropoda Rząd: Mesogastropoda Rodzina: Moitessieridae Falniowskia neglectissima (Falniowski et Šteffek, 1989) (Niepozorka ojcowska) Rodzina: Valvatidae Borysthenia naticina (Menke, 1845) (Zawójka rzeczna) Rodzina: Hydrobiidae Lithoglyphus naticoides (C. Pfeiffer, 1828) (Namółek pospolity) Rząd: Basommatophora Rodzina: Planorbidae Gyraulus acronicus (Férussac, 1807) (Thames Ram?s ? horn) Rząd: Stylommatophora Rodzina: Vertiginidae Columella columella (Martens, 1830) (Poczwarówka kolumienka) Truncatellina claustralis (Gredler, 1856) (Poczwarówka zębata) Vertigo angustior Jeffreys, 1830 (Poczwarówka zwężona) Vertigo arctica (Wallenberg, 1858) (Poczwarówka północna) Vertigo moulinsiana (Dupuy, 1849) (Poczwarówka jajowata) Rodzina: Orculidae Pagodulina pagodula (Des Moulins, 1830) (Poczwarówka pagoda) Rodzina: Chondrinidae Granaria frumentum (Draparnaud, 1801) (Poczwarówka pagórkowa) Rodzina: Pupillidae Pupilla alpicola (Charpentier, 1837) (Poczwarówka górska) Rodzina: Zonitidae Oxychilus inopinatus (Uličny, 1887) (Szklarka podziemna) Rodzina: Clausiliidae Balea perversa (Linnaeus, 1758) (Świdrzyk łamliwy) Charpentieria ornata (Rossmässler, 1836) (Świdrzyk ozdobny) Cochlodina costata (C. Pfeiffer, 1828) (Świdrzyk śląski) Macrogastra badia (C. Pfeiffer, 1828) (Świdrzyk kasztanowaty) Vestia elata (Rossmässler, 1836) (Świdrzyk siedmiogrodzki) Rodzina: Helicidae Chilostoma cingulellum (Rossmässler, 1837) (Ślimak tatrzański) Chilostoma rossmaessleri (L. Pfeiffer, 1842) (Ślimak Rossmasslera) Helicodonta obvoluta ( Müller, 1774) (Ślimak obrzeżony) Helicopsis striata ( Müller, 1774) (Ślimak żeberkowany) Helix lutescens Rossmässler, 1837 (Ślimak żółtawy) Gromada: Bivalvia Rząd: Veneroida Rodzina: Sphaeriidae Pisidium conventus Clessin, 1877 (Groszkówka głębinowa) Pisidium tenuilineatum Stelfox, 1918 (Fine-lined Pea Mussel) Sphaerium solidum (Normand, 1844) (Gałeczka żeberkowana) Rząd: Unionoida Rodzina: Margaritiferidae Margaritifera margaritifera (Linneaus, 1758) (Skójka perłorodna) Rodzina: Unionidae Anodonta cygnea (Linnaeus, 1758) (Szczeżuja wielka) Pseudanodonta complanata (Rossmässler, 1835) (Szczeżuja spłaszczona) Unio crassus Philipsson, 1788 (Skójka gruboskorupowa) Ślimak winniczek ? Helix pomatia Linnaeus, 1758. Winniczek to największy lądowy ślimak w Polsce, objęty ochroną częściową. Bywa eksportowany z Polski do krajów Europy Zachodniej (głównie Francja), gdzie uważany jest za przysmak. W niektórych rejonach Polski, z powodu nadmiernych połowów stał się gatunkiem rzadkim. W Rozporządzeniu Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 6 stycznia 1995 roku w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt zezwolono na zbiór osobników o średnicy muszli powyżej 30 mm, w okresie od 1 do 31 maja, na obszarach – corocznie wyznaczanych przez wojewodę. Internautom zainteresowanym szerszym kontekstem prezentowanej problematyki polecam adres internetowy elektronicznej wersji ?Polskiej Czerwonej Księgi. Bezkręgowce?. Tam między innymi: Przyjęte kategorie zagrożeń. Alfabetyczna i systematyczna lista wszystkich gatunków bezkręgowców ujętych w ? Bezkręgowce?. Słownik malakologicznych terminów naukowych. Spis literatury i źródła informacji. Na zakończenie pragnę gorąco podziękować – Panu prof. dr hab. ZBIGNIEWOWI GŁOWACIŃSKIEMU, Kierownikowi Zakładu Ochrony Fauny Instytutu Ochrony Przyrody PAN w Krakowie za miłą korespondencję oraz ułatwienie realizacji projektu: ?POLSKIE MIĘCZAKI CHRONIONE?! Slides: 16 Download presentation MIĘCZAKI ZWIERZĘTA O MIĘKKIM, NIESEGMENTOWANYM CIELE MIĘCZAKI n n n żyją głównie w wodach morskich, ale także w wodach słodkich i na lądzie, zwierzęta osiadłe lub wolno żyjące, dwubocznie symetryczne lub asymetryczne, miękkie ciało, w którym wyróżniamy głowę, nogę i worek trzewiowy, okryty płaszczem. W worku trzewiowym znajdują się narządy wewnętrzne, u większości gatunków płaszcz wytwarza wapienną muszlę, muszla stanowi szkielet zewnętrzny, WYBRANE GROMADY MIĘCZAKÓW Ślimaki Małże Głowonogi ślimak winniczek pomrów wielki stożek królewski błotniarka moczarowa szczeżuja wielka omułek jadalny ostryga wielka sercówka pospolita ośmiornica pospolita mątwa zwyczajna łodzik kałamarnica olbrzymia POKRYCIE CIAŁA - jednowarstwowy nabłonek z gruczołami: śluzowymi, Ø produkującymi substancje do budowy muszli: konchiolinę Ø - muszla 3 - warstwowa: I. zewnętrzna (rogowa) II. środkowa (porcelanowa) III. wewnętrzna (perłowa) - muszle: jednoczęściowe – u ślimaków dwuczęściowe – u małży złożone z kilku płytek - chitony BUDOWA ANATOMICZNA UKŁAD POKARMOWY - JELITO PRZEDNIE: otwór gębowy gardziel z tarką pokrytą ząbkami i przewody gruczołów ślinowych uchodzących do gardzieli żołądek trzustkowątroba (gruczoł wątrobowo-trzustkowy) wydzielający enzymy trawienne - JELITO ŚRODKOWE - JELITO TYLNE z otworem odbytowym z przodu ciała UKŁAD ODDECHOWY n n zel skr n Narządy oddechowe umieszczone w jamie płaszczowej Mięczaki wodne – skrzelodyszne Mięczaki lądowe – płucodyszne a UKŁAD KRWIONOŚNY n ŚLIMAKI I MAŁŻE n GŁOWONOGI - otwarty – krew wylewa się do - prawie zamknięty jam ciała - serce w worku osierdziowym - serce ma 2 lub 3 przedsionki (1 komora, 1 lub 2 przedsionki) położone po stronie brzusznej położone „na grzbiecie” - dodatkowo serce skrzelowe - krew: - krew niebieska bezbarwna (hemolimfa) czerwona (hemoglobina) niebieska (hemocyjanina) - 2 obiegi krwi: - 1 obieg krwi § duży (serce – ciało – serce) § mały (serce – skrzela – serce) UKŁAD NERWOWY - zwoje głowowe obrączka okołogardzielowa - zwoje nożne - zwoje płaszczowe, - zwoje trzewiowe, - PNIE NERWOWE: biegną wzdłuż ciała, połączone SPOIDŁAMI GŁOWONOGI: najwyższy stopień rozwoju pod względem budowy i koncentracji zwojów – tworzą MÓZG, - wykazują złożone formy zachowań, uczą się i zapamiętują, - inteligencją dorównują niektórym ptakom i ssakom, - oczy podobne do oczu kręgowców (akomodacja) UKŁAD WYDALNICZY - parzyste nerki - moczowody uchodzą do jamy płaszczowej - wodne – wydalają amoniak i mocznik - lądowe – wydalają kwas moczowy UKŁAD ROZRODCZY - rozmnażają się wyłącznie płciowo, - rozdzielnopłciowe i obojnacze, - morskie – zapłodnienie zewnętrzne - ślimaki lądowe – zapłodnienie krzyżowe, - jajorodne – większość, niektóre jajożyworodne - rozwój prosty – głowonogi i ślimaki płucodyszne - w rozwoju złożonym – larwy - TROCHOFORA , WELIGER CECHY CHARAKTERYSTYCZNE GROMAD Cecha Ślimaki środowisko życia ląd, wody słodkie i słone muszla jednoczęściowa, zwykle asymetryczna i spiralnie zwinięta cechy budowy dobrze wykształcona głowa, zanik dwubocznej symetrii u wielu gatunków Małże Głowonogi wody słodkie i słone wody słone złożona z dwóch symetrycznych części u większości słabo rozwinięta i ukryta wewnątrz ciała, rzadziej zewnętrzna, spiralnie zwinięta i wielokomorowa brak głowy, słabo rozwinięte narządy zmysłów noga przekształcona w ramiona i lejek, silna koncentracja układu nerwowego, oczy ze zdolnością akomodacji CECHY CHARAKTERYSTYCZNE GROMAD Cecha Ślimaki Małże Głowonogi odżywianie się roślinożerne, drapieżne, padlinożerne, niektóre pasożyty filtratory, pobierają zawiesinę organiczną drapieżne oddychanie płuca lub skrzela w jamie płaszczowej pełzanie większość prowadzi osiadły pływanie tryb życia poruszanie się ŚLIMAKI n n n n mają niesymetryczne ciało, najczęściej okryte spiralnie zwiniętą muszlą ślimaki pozbawione muszli POMROWY na głowie znajdują się czułki i oczy w jamie gębowej, na języku znajduje się rogowa płytka z ząbkami, zwana tarką, która służy do zdrapywania i rozcierania pokarmu do poruszania służy im noga niektóre gatunki hoduje się w celach konsumpcyjnych (winniczek, ślimaki morskie), niektóre ślimaki są żywicielami pośrednimi pasożytów (błotniarka) Ślimak winniczek Błotniarka stawowa MAŁŻE n n n n n wodne, na ogół zagrzebane w piasku lub mule, ich ciało jest otoczone muszlą dwuklapową połączoną więzadłem klinowata noga służy im do rycia w piasku lub poruszania się, dzięki specjalnej substancji mogą się przyczepiać do podłoża, większość gatunków nie ma oczu, jeśli pod płaszcz dostanie się ziarno piasku, płaszcz je owinie i zacznie odkładać subst. perłową (tylko PERŁOPŁAWY produkują perły o wartości kamieni szlachetnych) są filtratorami wód, bo odżywiają się szczątkami organicznymi odławiane i hodowane w celach konsumpcyjnych (ostrygi, sercówki, omółki), masowo występujące małże zakłócają funkcjonowanie urządzeń portowych, elektrowni wodnych GŁOWONOGI n n n drapieżne, sprawnie pływające duże zwierzęta morskie, mają duże oczy i silne rogowe szczęki do rozszarpywania zdobyczy, noga jest przekształcona w długie i rozgałęzione ramiona, rozmieszczone wokół otworu gębowego, muszla może być wielokomorowa zewnętrzna (łodzik) lub wewnętrzna, zredukowana (kałamarnica), mają zdolność zmiany barwy ciała w celu ochrony lub odstraszenia przeciwnika. Zmiana barwy ciała służy im też do porozumiewania się, odławia się i hoduje w celach konsumpcyjnych (ośmiornice, mątwy, kałamarnice) ZNACZENIE MIĘCZAKÓW n n n n Są pokarmem dla innych zwierząt i człowieka Są szkodnikami upraw, np. truskawek Niszczą urządzenia portowe i łodzie (świdrak okrętowy) Muszle są wykorzystywane jako dekoracje albo kolekcjonowane Używa się ich w jubilerstwie (perły), Są bioindykatorami (wskaźnikami) czystości wód, Muszle niektórych głowonogów są skamieniałościami przewodnimi (AMONITY, BELEMNITY)

mięczaki zwierzęta o miękkim ciele okrytym muszlą